“Kitab əl-Buldan” (Ölkələr kitabı) kitabında Yaqubinin (ö. 898) Azərbaycanı təsviri

“Kitab əl-Buldan” (Ölkələr kitabı) kitabında Yaqubi (ö. 898) Azərbaycanı təsvir edərkən Arazın hər iki yanındakı şəhərləri Azərbaycan şəhərləri adlandırır.

Bu artıq bilmirəm neçənci örnəkdir paylaşıram, dostlar, Azərbaycan adı həmişə Arazın hər iki yanına aid olmuş bir deyimdir. Fərqi yoxdur, türklərlə bağlı oldu-olmadı.

Doğrusu mənim üçün elə bir fərqi də yoxdur, Azərbaycan adı Arazın quzeyinə aiddir, ya yox. Olmasa belə nəsə dəyişəsi deyil, çünki.

Burda sadəcə məsələ odur ki, bizdə bəzi kəsimlər var, bizi aşağılamağı, bizə aid hər şeyi danmağı "bombalıq" zənn edirlər. 

Bir şeyi də qeyd edim, tarixdə “Azərbaycan” deyilərkən sırf Arazın güneyinin qəsd edildiyi misallar da var. Ancaq əldə yalnız onları bayraq edib digər verilənləri görməzdən gəlmək doğru deyil.

Demək istədiyim budur ki, 1918-də Azərbaycan adının Cümhuriyyətə verilmiş olması hansısa 3-4 nəfərin şəxsi təşəbbüsü yox, tarixi ardıcıllığın məntiqi nəticəsi idi.

Oxumaq üçün (s. 105-106): https://www.avetruthbooks.com/2023/07/the-works-of-ibn-wadih-al-yaqubi-an-english-translation-vol-1-2018.html

Sünni tarixçilərin Şah İsmayılı günahlandırması

"Ümumi olaraq sünni tarixçilər, şiəlik üzərindən Şah İsmayılı günahlamaqda və türk dünyasını ikiyə böldüyünü iddia etməkdədirlər.

Bu iddia haqqsızdır. Şah İsmayıl, məzhəbi baxımdan zatən ikiyə bölünmüş bir Türklük təslim almışdır. Onun etdiyi şey, Farsları şiələşdirmək olmuşdur. Kitabda geniş izah etdiyimiz üzrə Şah İsmayıl öz çağını aşan bir Türklük şüruna sahibdir. Etdikləri ilə İranın Azərbaycan mərkəzli bir Türk dövləti olaraq yüksəlməsini təmin etmişdir.

Bir Türk dövləti quran və bu dövlətin yüzlərlə il Türk qalmasını təmin edən biri, necə Türklüyə zərər vermiş olar ki! Əsasən Osmanlı torpaqlarında yaşayan (Şərqi Anadolu) Türklərin böyük qismi Qızılbaş yaxud Bəktaşi, yəni şiə idi. Hətda bu müsbət 4/5 yəni 80% olduğuna dair dönəmdən qalan bəzi köçürmələr (Qaynaqlar) vardır.

İranda yaşayan Türklərində çox böyük bir qismi Qızılbaşdı. Gerçəkdə Türklüyə zərər verən isə Osmanlının siyasətləri olmuşdur.

Birincisi: Kürd tayfalarını Batumdan Cənuba doğru bir xətt şəklində məskunlaşma etmiş, Türkman torpaqlarını Kürd tayfalarına təslim edərək Türkman boylarını Kürt tayfalarının himayəsinə girməyə məcbur etmişdir. nəticədə Cənub-Şərq Anadoluda Türklük və Türkcə zəifləmişdir.

İkincisi, Türk sünniliyi ilə əlaqəsi olmayan Əməvi zehniyyətini Osmanlı dini düşüncəsində dominant qalmış, beləcə Türklük şüurunu sıxışdırmışdır. Ərəblik və Farslıq Osmanlıda etibar qazanmış Qızılbaşlıqla eyniləşdirilən Türklük alçaldılmış, Devşirmələrin (Türk olmayanlar) əli ilə Türkmanlar dəfələrlə qətliama məruz buraxılmışdır".

Qaynaq:

Ali Rıza Özdemir, "Türk Hakanı Şah İsmail" s.234-235

P.s türkmanlar tərəfindən Anadoluda 80 civarı üsyan olub. Bu üsyanlarda öldürülən türkman əhalinin sayını minimum olaraqca təxmin etmək mümkündür. Azərbaycanda Osmanlı tərəfindən öldürülən və yerlərindən qovulan türkmanlarsa bəlkə də 500 minə yaxındır.

---

Bir də çox deyilir ki, guya Osmanlı ilə burdakı bizə aid dövlətlərin orduları vuruşanda iki türk ordusu bir-biri ilə savaşıb: bu kökündən səhvdir. Osmanlı ordusu bir-neçə böyük Avropa səfəri (Viyana üzərinə yürüş kimi) xaric etnik türkləri hərbi xidmətə almayıb. Bütün ordu qapıkulu sistemi əsasında müsəlman olmayan xalqlardan dolanırdı.

Saxta "alban tarixi"

Şəkildə gördükləriniz Roma tarixçisi Prokopiusun “Savaşlar tarixi” kitabındandır. Kitabın “Qot müharibələri” hissəsini oxusanız qarşınıza aşağıdakı hissələr çıxacaq.

Bu bizə niyə maraqlıdır? Çünki, orada biz hamımıza yaxşı tanış olan “alban” sözünü görə bilirik. Kitab boyu “Albani” adı üç mənada işlənir; bölgə (ölkə), xalq və şəhər adı kimi. Demək Albani adlı şəhər Roma şəhərindən şərqdə yerləşirmiş. Eyni adlı xalq isə İtaliyanın şimalında məskunlaşıbmış.

Hə, Prokopius Qafqazı nəzərdə tutaraq “Albaniya” sözünü işlədir. Ancaq məsələ ondadır ki, oranı müstəqil bir dövlət kimi yox. Adi bir region kimi təsvir edir. Necə ki, bu gün Şirvan və ya Qarabağ Azərbaycan Respublikası içində ayrıca dövlət yox bir bölgə, region adıdır.

Bundan başqa həmişə qeyd etdiyim kimi, “Albaniya” adı yerli xalqlar tərəfindən bilinməyən bir sözdür. Yəni nə ərəblər, nə irandillilər, nə də ermənilər bu adı bilmirlər. 

Burda erməni məsələsinə xüsusilə toxunmaq lazımdır. Bu gün Azərbaycan tarixşünaslığının “Albaniya dövləti” haqqında bildiyi az qala hər şey "erməni qaynaqları"na əsaslanır. Problem ondadır ki, həmin erməni qaynaqlarında heç bir “alban” xalqı və ya dövlətindən bir dəfə olsun bəhs edilmir. Erməni yazılarında “Aluank” olaraq keçən sözü bəzi alimlərimiz öz beyinlərində necəsə “Alban” sözü ilə eyniləşdiriblər.

Təbii ki, bundan dolayı coğrafi anlayış olaraq Albaniya və Aluank anlayışlarının əhatə etdiyi sərhədlərə görə də xeyli tutarsızlıqlara düşürlər. Bu məqsədlə çox araşdırmalar aparıb, kitablar yazıb Albaniyanın sərhədlərin bacardıqca böyütmək istəyirlər. 

Məsələni uzatmadan... Tam əminliklə deyə bilərik ki, “Albaniya” ifadasi bölgəyə avropalılar-latınlar tərəfindən verilmiş addır. Çünki avropa mənşəli (latın-qrek) qaynaqlardan başqa bu ad heç yerdə keçmir. Xüsusən İtaliyada da qədim zamanlardan “Alban” adı ilə bağlı çox saylı yer adlarının olması bu iddianı gücləndirir.

Üstəlik latınlar bu adı təkcə bizim ölkəmizə də yox, Britaniya üçün də, Alp dağları üçün də işlədiblər. Mənası nədir desəniz, Albus Dambldor adında da görünən kimi “alba” latınca “ağ” deməkdir. Görünür buna görə əsasən dağlıq regionlar üçün işlədiblər bu adı.

Beləliklə ölkəmizlə və xalqımızla yaxından və ya uzaqdan heç bir əlaqəsi olmayan bu adın hələ də israrla bizə yamanmasındakı məqsəd nədir anlamıram. Sovet dönəmində 3 əsas Qafqaz xalqı üçün uydurulan 3 vassal – kölə dövləti konsepsiyasının hələ də Azərbaycan xalqına aid edilməsinin mənası yoxdur.

Sovetlərin məqsədi bəlli idi. İberiya, Armeniya, Albaniya hər üç dövlət fikir verirsinizsə tarixin heç bir dönəmində nəinki dünyəvi heç ümumiyyətlə ciddi regional güc belə olmayıb. Ömürləri boyu yalnız vassallıq, xidmətçi və vergi tarlası rolunu oynayıblar. Bu üç dövlətcik və bu dövlətciklərin xalqları haqqında da heç bir normal, tutarlı, detallı məlumat yoxdur.

Ən vacibi Albaniya daxil bu üç dövlətcik və xalqdan bu günə çatan heç bir normal yazı nümunəsi yoxdur. Ortalığa alban yazısı olaraq çıxarılanların nə qədər etibarsız olduğunu və onların albanlara məxsus olduğunu isbatlamağın mümkün olmadığını əvvəllər yazmışam.

Qısası belə bir geydirmə tarixlə Sovet bu üç xalqa həm aşağılıq kompleksini aşılayırdı, həm də lazım gələndə, “siz busunuz da” deyib baltalaya bilirdi. Fikir versəz günü bu gün də bu mövqe aktuallığın qoruyur.

Gürcü və erməni xalqlarını anlamaq olar, uzun illər boyu qonşu  xalqlara (yəni, bizə) tabe olublar. Bəs bizə nə düşüb ki, bu gop tarixindən belə ürəkdən yapışmışıq?!

© Jafar Jafarli

Səfəvilər məzhəbçi idilərmi? - Faktlara nəzər yetirək

Səfəvilər məzhəbçi idilərmi? - Faktlara nəzər yetirək

I hissə

Tarix elmləri doktoru, professor Anar İsgəndərov yazır: “Səfəvi tarixi Azərbaycan tarixinin xüsusi bir dövrüdür. Bu dövlət Azərbaycan tarixində uzunmüddətli fasilədən sonra, ilk dəfə olaraq, yaxşı mənada “böyük dövlət” (buna imperiya da demək olar) düşüncə tərzini bizə qaytardı. 

Amudəryadan Sırdəryaya, Fəratdan Dəcləyə, Şimali Qafqazdan İran körfəzinə qədər geniş əraziləri özündə ehtiva edən nəhəng dövlət quruldu. Səfəvilər böyük bir imperiya yaratdılar. Amma bu imperiya, digərlərindən fərqli olaraq, heç bir xalqın dini inanclarına, milli dəyərlərinə toxunmadı, ölkədəki etnik rəngarəngliyi pozmadı. 

Dövlətin paytaxtında hansı qanunlar işləyirdisə, ucqarlarda, qeyri-müsəlman, qeyri-türk vilayətlərində də həmin qanunlar tətbiq olunurdu. Səfəvi dövləti haqqında nə qədər yazılsa, yenə də azdır. Bu dövlət Vətən tarixinin ən uzunömürlü sütunlarından biri olmuşdur”.

Lakin təəssüf ki, bəzən Şah İsmayılı və Səfəviləri məzhəbçilikdə, dini ayrı-seçkilik siyasətində ittiham edənlər də olur. Tarix onların yazdıqlarını və dediklərini təsdiq edirmi? Faktlara diqqət yetirək:

1.📍 Şeyx Cuneyd Səfəvi (1429–1460) şiə olduğu halda, Qaraqoyunlu hökmdarı şiə Cahan şah Baranlının (1397–1467) deyil, Ağqoyunlu hökmdarı sünnü Həsən padişah Bayandurun (1423–1478) yanına getmiş, onunla qohumluq və dostluq münasibətləri qurmuşdu. Məzhəbçi dini lider belə seçim edərdimi? Sözsüz ki, yox!

2.📍 Şeyx Cuneyd Səfəvi 1459-cu ildə Ağqoyunlu hökmdarı Həsən padişahın bacısı Xədicə bəyimlə ailə qurmuşdu. Bu nikah bağlananda Şeyx Cuneydin şiə olduğu hamıya bəlli idi. Özü əhli-sünnə etiqadında olan Həsən padişah Şeyx Cuneydi məzhəbçi və sünnü düşməni hesab etsəydi, sevimli bacısını ona verərdimi? Sözsüz ki, yox!

3.📍 Şeyx Heydər Səfəvinin (1460–1488) də şiə olduğunu bilən Həsən padişah təxminən 1483-cü ildə onu öz qızı Aləmşahbəyim xatunla (1460–1522) evləndirmişdi. Müdrik və çox ağıllı hökmdar olmuş Həsən padişah Şeyx Heydəri qatı məzhəbçi kimi tanısaydı, qızını ona verərdimi? Sözsüz ki, yox!

4.📍 1488-ci ildə baş vermiş Təbərsəran döyüşündə Şeyx Heydər Səfəvi Ağqoyunlu sərkərdəsi Süleyman Bəyçioğlu (?–1492) ilə qarşı-qarşıya gəlmişdi. “Şeyx nizəsi ilə o dəyərsizi at üstündən yerə salıb qara torpaqla bir etdi. Bəyçioğlu onu tanıyıb yalvardı ki, qanından keçsin. Sultan Heydər də kifayətlənib onu qətlə yetirmədi”. Tarixdən məlumdur ki, məzhəb savaşlarında “din naminə qətl” prinsipinə həmişə riayət olunmuşdur. Şeyx Heydər fanatik məzhəbçi olsaydı, düşmən ordusunun sərkərdəsinə rəhm edərdimi? Sözsüz ki, yox!

5.📍 1500-cü ildə baş vermiş Cabanı döyüşündə Şah İsmayıl Səfəvi Şirvanşah Fərrux Yəssarı (1441–1500) məğlub edib Şamaxı şəhərinə daxil olmuşdu. Amma o, bu şəhərdə nə kütləvi qətliam törətmiş, nə də zor gücünə əhalinin məzhəbini dəyişdirmişdi. Bəllidir ki, Səfəvilər dövlətinin sonunadək, yəni XVIII əsrin birinci yarısında da Şamaxı camaatının əksəriyyəti əhli-sünnə etiqadında idi. Şah İsmayıl radikal məzhəbçi olsaydı, yerli əhali ilə belə mülayim rəftar edərdimi? Sözsüz ki, yox!

6.📍 1501-ci ildə Şah İsmayıl Səfəvinin qoşunu Bakı şəhərini mühasirəyə almışdı. Şirvanşahın Bakıdakı qarnizonuna Fərrux Yəssarın gəlini rəhbərlik edirdi. Həmin qadının əmrilə Şah İsmayılın elçisi və sülh tərəfdarı olan şəhər darğası Əbülfəth ağa vəhşicəsinə qətlə yetirilmiş, onların cəsədləri təhqir edilmişdi. 

Buna baxmayaraq, Bakı şəhərini birbaşa hücumla ələ keçirmiş qızılbaşlar orada kütləvi qırğın törətməmiş, zorakılığa yol verməmişdilər. Şah İsmayıl fanatik məzhəbçi olsaydı, belə bir humanizm nümayiş etdirərdimi? Sözsüz ki, yox!

Ardı var...

Müəllif: Milli Kimlik Araşdırmaları Qrupunun üzvü Araz Şəhrili

Təzahür haqqında nəyi bilmək lazımdır?

Düşüncə gücü: Təzahür haqqında nəyi bilmək lazımdır?

Yazan:Canər Cem Martı

Son illər “manifestasiya" sözünü çox eşitmişik.  Dilimizdə "təzahür" mənasını verən bu söz xüsusilə məşhurlar və ya təsir qoyanlar tərəfindən çox istifadə edilir. Belə olduqda insanlar bu sözün mənası və necə edildiyi ilə maraqlanmağa başlayırlar. Bu səbəbdən təzahür mənasını verən bu terminin nə olduğunu və necə edildiyini açıqladıq. Təzahür nədir və 5 addımda necə edilir?

Manifestasiya nədir?

Təzahür sözünün çox fərqli tərifləri var. Ancaq ən sadə izahat; düşüncə, hiss və inanc vasitəsilə baş verməsi istədiyiniz şeyə diqqət yetirməkdən ibarətdir ki, o, gerçəkləşsin. Bu o deməkdir ki, nəyə diqqət yetirsəniz, real həyatda ona sahib ola bilərsiniz. Başqa sözlə desək, düşünsəniz, gerçəkləşər.  Bütün bu proses təzahür adlanır.

Məsələn, yeni bir iş tapmaq istəyirsinizsə və tam olaraq hansı işi və hansı saatda istədiyinizə qərar verdiniz və diqqətinizi cəmlədinizsə, bu mövzuda duyğu və düşüncələriniz güclü olacaq.  Buna diqqət yetirdikdən sonra meditasiya edərək və ya hədəfinizi vizuallaşdırmağa çalışaraq buna nail ola bilərsiniz. İndi təzahürün nə olduğunu başa düşdüyünüz üçün gəlin onun necə işlədiyini izah edək...

Manifestasiya (təzahür) necə işləyir?

Cazibə qanunu kimi, düşüncələriniz və enerjiniz gerçəkliyinizi yarada biləcək bir təzahürdür. Daim neqativsənsə və pis fikirləşirsənsə, mənfi enerjini cəlb edirsən və təzahür etdirirsən. Təzahür edərkən ediləcək ilk şey düşüncələrinizə və hisslərinizə nəzər salmaqdır. Mənfi hiss edirsiniz? Fikirləriniz neqativlərlə doludur? Əgər belədirsə, əvvəlcə həyatınızda istəmədiyiniz şeylərdən zehninizi təmizləməlisiniz. Təzahür etməzdən əvvəl zehninizi təmizləmək və müsbət düşüncələrə sahib olmaq çox vacibdir.

Təzahür yalnız düşüncələrinizlə işləmir, həm də hərəkət forması olmalıdır. Məsələn, əgər iş axtarırsınızsa, yalnız sizə uyğun olan işlərə müraciət edib müsahibə götürməlisiniz. Siz həmçinin işinizlə bağlı fikir və hisslərinizi vizuallaşdırmağa çalışmalısınız. Bu, özünüzü daha pozitiv və motivasiyalı hiss etməyə kömək edəcək.  Bu yolla daha asan hərəkətə keçəcək və hədəflərinizin həyatınıza əks olunmasını təmin edəcəksiniz.

5 addımda manifestasiya necə edilir?

Bunu bacarmaq əla olardı.  Buna görə də biz sizə 5 addımda necə təzahür edəcəyinizi izah etdik.

1) Məqsədlərinizi təyin edin

İlk addım məqsəd qoymaqdır. Ən çox nəyə nail olmaq istədiyinizə əmin olun. Bu, aşiq olmaq, işə düzəlmək, sağlamlığınızı yaxşılaşdırmaq və ya sevdiyiniz bir məşğuliyyətdə mükəmməlliyə nail olmaq ola bilər. Nəyə nail olmaq istədiyiniz tamamilə sizə bağlıdır!

Özünüzə aşağıdakı sualları verməlisiniz:

*Həmişə arxasınca getmək istədiyin bir şey nədir?

*Həyatınızın bu anında ən çox nə istəyirsiniz?

2) Hədəflədiyiniz şeyi dilə gətirin

Həqiqətən nə istədiyinizi müəyyən etdikdən sonra etməli olduğunuz tək şey onu ifadə etməkdir. Bəzi insanlar görmə lövhələri yaratmağı, bu barədə yazmağı, dua etməyi və sevdikləri ilə və ya terapevtlə öz məqsədlərini müzakirə etməyi sevirlər.  Ən əsası nəyə nail olmaq istədiyinizi zahirən ifadə etmək və nəticədə həyatınızın necə dəyişəcəyini təsəvvür etməkdir.

Özünüzə aşağıdakı sualları verməlisiniz:

*Bu məqsədə çatanda həyatım necə olacaq?

*Məqsədimə çatanda özümü necə hiss edəcəm?

3) Fəaliyyət planı hazırlayın

Təzahür edərkən düşüncələrinizə və düşüncə tərzinizə çox diqqət yetirsəniz də, məqsədinizə çatmaq üçün lazım olan konkret hərəkətlər haqqında düşünmək də çox vacibdir.  Ən böyük hədəf belə daha kiçik, daha sadə addımlara bölünə bilər.  Məsələn, karyera dəyişikliyi etmək istəyirsinizsə, ilk addım yeni bir sənayeni araşdırmaq və ya bu sahədə təcrübəli biri ilə danışmaq ola bilər.

Özünüzə aşağıdakı sualları verməlisiniz:

*Bu məqsədə çatmaq üçün atmalı olduğum ilk kiçik addım nədir?

*Öyrənməli olduğum yeni bacarıqlar varmı?

*Məsləhət ala biləcəyim mütəxəssisləri tanıyırammı?

4) Fikrinizi tənzimləyin

Bu addımda maarifləndirməni həyata keçirmək çox vacibdir. İndi hədəflərinizi təzahür etdirərkən müsbət və minnətdar olmalısınız. Cazibə qanununu xatırlayırsınız, elə deyilmi?  Yaxşı əhval-ruhiyyə əldə etmək üçün ilk növbədə yaxşı titrəmə,həyəcan yaymaq lazımdır. Bu, düşüncə tərzinizi düşünmək və anlamaq üçün vaxt sərf etməyinizi tələb edir. Əgər kifayət qədər olmadığını düşünürsənsə və özünə güvənmirsənsə, əvvəlcə daha dərinə enib niyə belə düşündüyünü öyrənməlisən.  Sonra bu düşüncələrdən qurtulmalı və daha yaxşı və sağlam düşüncələr yaratmalısınız.

Bunu öz düşüncələrinizi idarə etmək kimi düşünün.  Düşüncələrinizi hədəflərinizin gerçəkləşməsinə xidmət edəcək şəkildə istiqamətləndirmək çox vacibdir.

Özünüzə aşağıdakı sualları verməlisiniz:

*İstədiyimə layiq olduğuma tam inanmaq üçün nə etməliyəm?

*Düşüncələrimi necə idarə edə bilərəm?

5) Açıq fikirli olun

Bəzən fürsət yaranır və deyirsən: “Budur! Bu, tam olaraq istədiyim şeydir!”  düşünürsən. Amma bu cür şeylər həmişə səndən qaçır, elə deyilmi?

Diqqətinizi tam cəmlədiyiniz və düzgün düşüncə tərzinə sahib olsanız belə, məqsədinizi təzahür etdirmək çox çətin ola bilər.  Ona görə də doğru fürsət gələndə bunun işləyəcəyinə inanmalısan.  Həmçinin, gözlərinizi açıq saxlayın. Çünki bəzən “mükəmməl fürsət” gözlədiyinizdən fərqli görünür!

Qısaca olaraq manifestasiya (təzahür)

Təzahür, şüurun vacibliyini vurğulayan məqsəd qoyma təcrübəsidir. Fikirləriniz reallığınızı formalaşdırır.  Mənfi düşünmək və həyatınızdakı çətinliklərə diqqət yetirmək irəliləyiş əldə etməyinizə mane olur.  Ancaq beyninizi mənfi düşüncələrdən təmizləməyə başlasanız, gələcək uğurunuz üçün daha inamlı və ümidli hiss edəcəksiniz.  Bütün bu pozitivlik və özünə inam sizə ən çox istədiyiniz şeyləri cəlb etməyə kömək edir.

Manifestasiya (ifadə etmək) nədir və necə edilir?

Manifestasiya (ifadə etmək) nədir və necə edilir?

Gəlin sizi "təzahür" ilə tanış edək. Son zamanların ən məşhur anlayışlarından biri olan təzahür istəklərimizi həyatımıza cəlb etmək üçün istifadə edə biləcəyimiz təsirli bir üsuldur.  Həyatımızı formalaşdırmaq və arzularımızı həyata keçirmək üçün istifadə edə biləcəyimiz bu texnika haqqında ətraflı məlumat almaq və necə tətbiq olunduğunu öyrənmək üçün oxumağa davam edə bilərsiniz.

İstəklərinizi necə ifadə edə bilərsiniz?

“Bir şeyi 40 dəfə desən, olar” deyimini bəlkə də eşitmisən... Yaxud da “Ağılıma nə gəldi, başıma gəldi” cümləsini əvvəllər dəfələrlə demisən.  Əslində, bu iki cümlənin mahiyyəti budur ki, bu şeylər düşüncənin gücü ilə gerçəkləşə bilər. Təzahür oxşar tərifə malikdir.  Düşüncələrin və duyğuların enerjiyə çevrildiyini və ətrafımızdakı reallığa təsir etdiyini izah edən bu anlayışı qısaca “fikirlərimizi çəkirik” kimi ümumiləşdirə bilərik.

Məqsədlərimizə çatmaq üçün bir vasitə olmaqdan əlavə, təzahür həm də ağıl və kainat arasındakı dərin əlaqəni kəşf etmək və gücləndirmək üçün vacib bir açardır. İstər təzahür sənəti, istər düşüncə gücü, istərsə də özünü həyata keçirən bir peyğəmbərlik kimi təyin etsəniz də, fərqi yoxdur.  İstədiyiniz hər şeyi cəlb etmək üçün manifestasiyadan istifadə edə bilərsiniz. Etməli olduğunuz şey içinizdəki bu gücü kəşf etmək və onu necə təzahür etdirəcəyinizi öyrənməkdir. Bunun üçün istifadə edə biləcəyiniz bir çox təzahür edən təcrübələr var və onların hamısını asanlıqla tətbiq edə biləcəyinizə əmin olun. Arzularınıza çatmaq və bütün məqsədlərinizi həyata keçirmək istəyirsinizsə, burada faydalana biləcəyiniz açıq-aşkar təcrübələr bunlardır:

1)Təsdiqlərin gücünü dərk edin

Sözlər sehrlidir və ağzınızdan çıxan hər şey əslində “mümkün” reallığı ehtiva edir. Ona görə də ağzınızdan çıxan hər şeyə çox diqqətli olmaq lazımdır.  Məqsədlərinizə çatmaq və arzularınıza çatmaq istəyirsinizsə, onları müsbət şəkildə ifadə etməlisiniz.  Manifestasiya texnikasının ən güclü təcrübələrindən biri təsdiqləmələrdir. Təsdiqlərin gücündən istifadə edərək istədiyinizi həyatınıza cəlb edə bilərsiniz.  Bunu edərkən, mənfi ifadələrdən qaçınmaq üçün diqqətli olun. “Hər gün məqsədlərimə doğru irəliləyirəm, daha yaxşısına nail oluram...” kimi cümlələr söyləməyi vərdiş halına gətirə bilərsiniz.

2)Görmə lövhəsi hazırlayın

Görmə lövhəsi xəyallarınızı konkretləşdirməyin ən təsirli yollarından biridir.  İstəklərinizi nəzərdən keçirin və həyatınıza cəlb etmək istədiyiniz şeyləri konkret şəkildə bir araya gətirdiyiniz bir lövhə yaradın. Vizyon (görüntü) lövhəsində istədiyiniz rənglərdən, şəkillərdən və müxtəlif növ materiallardan istifadə edə bilərsiniz. Sizi ən çox motivasiya edəcək sözləri yaza, görmək istədiyiniz ölkənin ən məşhur yerlərinin fotoşəkillərini yapışdıra və ya xəyal etdiyiniz evi təsvir edə bilərsiniz. Hazırladığınız görmə lövhəsini tez-tez görə biləcəyiniz bir yerə asmağı unutmayın ki, hər dəfə gördüyünüz zaman sizə lazım olan ilham və motivasiyanı tapa biləsiniz.

3) Gündəlii yazmağa başlayın.

Gündəlik saxlamaq həm müntəzəm yazı vərdişini inkişaf etdirərək daxili dünyanızı kəşf etməyə, həm də hədəflərinizi aydınlaşdırmağa kömək edə bilər. Özünüzü daha yaxşı tanımaq, həqiqətən istədiyinizi tapmaq, qarşınızdakı maneələri müəyyən etmək, uğurlarınıza diqqət yetirmək, işinizi təhlil etmək və ya zehninizdəki məhdudlaşdırıcı düşüncələrdən xilas olmaq üçün yazının gücündən faydalana bilərsiniz. Hər gün özünüz üçün bir müddət təyin edə bilərsiniz və o vaxtdan gündəlik tutmaq və istəklərinizi qeyd etmək üçün istifadə edə bilərsiniz.

4)Meditasiya edin.

Axırıncı dəfə nə vaxt gözlərinizi yumub arzularınızın gerçəkləşdiyi bir anı təsəvvür etdiniz?  Xatırlaya bilmirsinizsə, yəqin ki, çoxdan olub... Müntəzəm olaraq meditasiya edərək, xəyallarınızı vizual olaraq canlandıra və enerjinizi zehni diqqət və daxili dinclik vasitəsilə istiqamətləndirə bilərsiniz.  Meditasiya edərək, istəklərinizə diqqət yetirə və onları həyata keçirə bilərsiniz.

5)-mış kimi davranın

"Fake it until you make it" deyimini heç eşitmisinizmi?  Biz bunu dilimizə “edənə qədər təqlid et” kimi tərcümə edə bilərik. Arzunuz, məqsədiniz, istəyiniz artıq varmış kimi davransanız, sanki bu artıq həyatınızdadırsa, onu "həqiqətən" həyatınıza cəlb etmək sizin üçün çox asan ola bilər. Bu, enerjinizi istəklərinizlə uyğunlaşdırmağa və təsdiq və vizuallaşdırmaları daha yaxşı tətbiq etməyə kömək edə bilər.

Nəhayət, təzahür edən təcrübələri həyata keçirərkən heç vaxt, heç vaxt şübhə etməyin. Özünüzə, gücünüzə, enerjinizə, kainata güvənin və təslim olmayın.  İstəklərinizin “baş verməməsi”nin “mümkünlüyünə” deyil, “olma” ehtimalına diqqət yetirin. Çünki,nəyə diqqət edirsinizsə, onu böyüdür və təcrübədən keçirirsiniz.

3 6 9 Təzahür Metodu: Fikirlərinizi Gerçəkliyə Çevirmək Sənəti

3 6 9 Təzahür Metodu: Fikirlərinizi Gerçəkliyə Çevirmək Sənəti

Yazan: Aynur Tümən

Bu gün biz çox məşhur fərdi inkişaf və təzahür texnikası olan "3 6 9 Təzahür Metodu"nu ətraflı müzakirə edəcəyik. Bu üsul düşüncələrinizi gerçəkləşdirmək gücünə əsaslanır və universal enerji qanunları ilə əlaqəli olduğu düşünülür. Bəs, bu üsul necə tətbiq olunur və həqiqətən işləyirmi? Bu maraqlı üsulun təfərrüatlarına nəzər salaq.

3 6 9 Təzahür Metodu nədir?

3 6 9 Təzahür Metodu müəyyən bir məqsəd və ya istəyə diqqəti yönəltmək, düşüncələrinizi və niyyətlərinizi kainata göndərmək, beləliklə də istədiyiniz şeyləri həyatınıza cəlb etmək məqsədi daşıyan təzahür üsuludur. Bu üsul müəyyən bir niyyətin hər gün müəyyən sayda təkrarlanmasını nəzərdə tutur: səhər 3 dəfə, günortadan sonra 6 dəfə və axşam yatmazdan əvvəl 9 dəfə.

3 6 9 Təzahür metodunun əsası

Bu üsul Nikola Teslanın “3, 6 və 9 rəqəmlərinin kainatdakı əhəmiyyətini bilsəydiniz, kainatın açarı sizdə olardı” sözünə əsaslanır.  Tesla inanırdı ki, bu rəqəmlər universal əhəmiyyətə malikdir və enerji, tezlik və vibrasiyaya dərin təsir göstərir. 3 6 9 metodu bu rəqəmlərin təkrarından istifadə edərək şəxsi məqsəd və arzulara enerji göndərmək və onları reallığa çevirmək məqsədi daşıyır.

3 6 9 Təzahür metodunu necə tətbiq etmək olar?

1)Hədəf müəyyən etmək: əvvəlcə aydın bir məqsəd və ya arzu qoyun. Bu, karyera məqsədi, münasibət statusu və ya hər hansı şəxsi məqsəd ola bilər.

2)Təsdiqlərin yazılması:məqsədinizə uyğun təsdiqlər yazın.  Təsdiqlər müsbət və indiki zamanda olmalıdır.

3)Səhər 3 dəfə təkrar edin: səhər oyandığınız zaman seçdiyiniz təsdiqi 3 dəfə yüksək səslə və ya ağlınızda təkrarlayın.

4)Günortadan sonra 6 dəfə təkrarlayın: Günün ortasında təsdiqi 6 dəfə təkrarlayın.

5)Axşam 9 dəfə təkrarlayın: yatmazdan əvvəl təsdiqi 9 dəfə təkrarlayın.

3 6 9 Təzahür metodunun effektivliyi

Bu metodun effektivliyi insandan insana dəyişə bilər və heç bir elmi sübut yoxdur. Bununla belə, bir çox insanlar bu metodun özlərinə fokuslanmağa və müsbət düşünməyə kömək etdiyini bildirir. Təsdiqlərin təkrarlanması insanın məqsədlərinə doğru şüuraltı inanclarını gücləndirə və motivasiya verə bilər.

3 6 9 Təzahür metodu düşüncələrinizin və niyyətlərinizin gücünə inanmağın bir yolu kimi görünə bilər. Bu üsul diqqəti və konkret məqsədlərə nail olmaq niyyətini artıra, həmçinin gündəlik iş rejimində müsbət psixi vərdiş yarada bilər. Lakin unutmaq olmaz ki, bu cür üsullarla yanaşı, qarşıya real hədəflər qoymaq və konkret addımlar atmaq da uğurun vacib komponentləridir.

Təzahür sənəti

Təzahür sənəti: Arzunuzu həyata keçirmək üçün niyyət enerjisi ilə uyğunlaşın.

"Düşüncələrinizi qaydasına salsanız, həyatınızda hər şey öz yerinə düşəcək."

 Lao Tszı

Yazan:Pınar Özəkən Ulus

Təzahür sənəti məqalə seriyası növbəti həftələrdə sizinlə birlikdə aparacağımız maraqlı səyahətdir. Sizdən həyatınızda nail olmaq istədiyiniz məqsədi müəyyənləşdirməyi xahiş edəcəyəm. Mən hər həftə təzahürlə bağlı müxtəlif araşdırmalar təklif edəcəyəm və bu təklifləri tətbiq etsəniz, ümid edirəm ki, bu məqalələr həyatınızda baş verməsini istədiyiniz şeyləri həyata keçirməyiniz üçün bir yol olacaq.

Bu həftə müzakirə edəcəyimiz mövzu təzahürün ən mühüm dinamikalarından biridir: Enerji. Enerji nədir və bir niyyətin reallığa çevrilməsi nə üçün bu qədər vacibdir?  Enerjinin fiziki axını ilə necə əlaqəsi var?  Bu məsələyə daha ətraflı misallarla cavab axtarmaq istərdim.

Məsələn, belə bir vəziyyəti nəzərdən keçirək: Niyyət qoyduq, X markalı avtomobilə sahib olmaq istəyirik. Beynimizdə bu arzu varkən, düşüncələrimiz belədir; “Bu maşın mənə tərəf gəlməz. Zatən bugünədək istədiyim hansı şey gerçəkləşib ki? Mən həmişə haqsızlığa məruz qalmışam, heç vaxt arzularıma çata bilməmişəm”.

Bütün bu düşüncələri daşıyanda enerjimiz hansı səsi yayır? Bəs biz gizli güc olsaydıq, bu düşüncələrə sahib olan insan bizə nə hiss etdirərdi? Nə olacağına inanırmı? İstədiyinin ona layiq olduğuna əmindirmi? O, özünü inanılmaz dərəcədə şanslı hesab edir? Bu suallara cavabımız yox. Bu insanın enerjisi bizdə inamsızlığı düşündürür, bu enerji neqativi böyüdür və təəssüf ki, bu insan özünü qurban, yəni haqq etməyən və ədalətsiz görür.

Başqa bir nümunəyə daha ətraflı baxaq. Gəlin yenidən niyyət edək və X markalı avtomobilə sahib olmaq niyyətində olaq. Gəlin bu mövzuda araşdırma aparaq, onun rəngini düşünək: buna necə nail ola bilərik və bu vəziyyət reallaşsa, özümüzü necə hiss edəcəyik? Yaxşı, gəlin bu fikirləri beynimizdə saxlayaq: “Mən hər zaman bol verilən kəsəm, istəklərim yeri gələndə mütləq gerçəkləşəcək, mənə çatmaq diləklərimi bütün açıqlığı ilə qəbul edirəm və şükür edirəm ki, niyyətim gerçəkdir”.

Əgər biz gizli bir qüvvə olsaydıq, bu düşüncələrin bizə saçacağı enerji nə olardı? Güvən, axın içində olmaq, axınla getmək, qəbul və minnətdarlıq. Beləliklə, bu ikinci misalda enerjimiz arzumuzla eyni tezliyi əks etdirir.

Təzahür üçün vacib olan bu enerji uyğunluğu əslində təzahürün görünməz hərəkətverici qüvvəsidir. Nə qədər ki, pozitiv baxış, şükür, varlıq şüuru və yüksək şüurla niyyətlərimizə diqqət yetirib, axına güvəndikcə, axın bizə həmişə doğru yollar təklif edəcək. Digər tərəfdən, biz şübhələndikcə, şikayətləndikcə, məhrumiyyətin dərkinə diqqət yetirdikcə və ya olmayanı böyütdükcə bu anlayışlar həyatımızın əsas diqqət mərkəzinə və reallığına çevriləcək.

Bu yazıda məni müşayiət edən sevgili insanlar, əgər təzahür etdirmək niyyətində olduğunuz arzunuz sizi narahat edirsə, bunun baş verməyəcəyi ilə bağlı ən kiçik bir fikriniz varsa, onu bir kənara qoymağınızı xahiş edirəm. Sizdən yalnız inam, axar, olmaq, həyatın bolluğu və bərəkəti və sərbəst vermənin gözəlliyinə diqqət yetirməyinizi xahiş edirəm.  Bu həftə nə vaxt şübhə hiss edirsinizsə, o anı, o şübhəni gözəl bir düşüncə ilə əvəz etməyinizi istəyirəm.  Çünki niyyətimizlə nəyə diqqət yetirsək də, zühur edəcək gerçəkliyimiz buna bərabər olacaq.

Təzahür etdirmə

Təzahür etdirmənin sirri

Müəllif: Sonq Çənqşanq

Dərs 1: İstəyin ki, verilsin

"İstəyin ki verilsin." Əminəm ki, bunu milyon dəfə eşitmisiniz. Bunun yalnız hekayələrdə və filmlərdə olduğunu və heç vaxt sizinlə baş verməyəcəyini düşünə bilərsiniz. Fəqət bunun sizin də daxil olduğunuz  hər kəs üçün çalışan dünyəvi bir gerçək olduğunu söyləyə bilərəm.

Alimlər əsrlərdir insan beynini öyrənirlər, beynin anatomiyasını çox yaxşı bilirlər, lakin düşüncələrin beynimizdə haradan gəldiyini öyrənə bilməyiblər. Yəqin ki, heç vaxt öyrənə bilməyəcəklər; çünki, düşüncələr beynimizin sayəsində gəlməkdədir, lakin beynimizin daxilində əmələ gəlməz. Bəs bu fikirlər həqiqətən haradan qaynaqlanır?

Onlar hər şeyin təzahür etdiyi saf vahid zehin sahəsindən gəlir. Bəzi insanlar bu sahəni universal zehin və ya kosmik zehin adlandırır, bəziləri onu tanrı və ya enerji mənbəyi adlandırır. Təməl olaraq hamısı eyni şeydir. Bu, düşüncələrin mənbəyin qaynağı mənim və sizin qaynağınız olan və bu dünyada hər şeyin qaynağı olan vahid sahədir. Biz hamımız bu sahənin uzantılarıyıq və hamımız bu sahə ilə birik.

Okeanlar və dalğalar haqqında düşünün, dalğaları görəndə milyonlarla müxtəlif naxışlar görürük və onların fərqli və bir-birindən ayrı olduğunu görürük, amma əslində hamısı okeanın uzantılarıdır. Eynilə, biz də vahid sahənin uzantılarıyıq.

Sual:

1)Niyə hələ də həyatım zəhmət içərisində keçir?

2)Niyə mən hələ də narahatlıq və bədbəxtlik yaşayıram?

Cavab çox sadədir:

İndi yaşadığınız hər şeydən asılı olmayaraq, keçmişdə bir nöqtədə onu istəmisiniz və ya dəvət etmisiniz.

Narahatlıq və qorxu haqqında düşüncələriniz olduqda, narahatlığa səbəb olan hadisələrin daha çoxunu istəyirsiniz. Biz həmişə şüursuz olaraq mənfi şeylər istəyirik.

Biz mənfi dünyada yaşayırıq. Bir çox insan həmişə mənfi düşünür.

Biz heç kimi günahlandıra bilmərik; bu həyatın işləmə formasıdır. Cazibə qanununu dəf etmədikcə dağa qalxa bildiyimiz kimi, bu mənfi düşüncələrə qalib gəlmədikcə inkişaf edə bilmərik.

Beləliklə, sual yaranır: Bu mənfi düşüncələrə və mənfi qüvvələrə necə qalib gələ bilərik?

Bu mənfi düşüncələri müsbət düşüncələrlə əvəz etməklə onların öhdəsindən gələ bilərik.

Əlbəttə ki, bunu demək etməkdən asandır.

Bilirəm ki, çox az adam bunu edə bilər. Bu illər ərzində dünyanın ən yaxşı ustadlarından bir çox təsirli və güclü üsullar öyrəndim.

Bu texnikaları tətbiq etmək çox asandır, lakin çox güclüdür.

Zəmanət verirəm ki, bu üsulları tətbiq etdiyiniz zaman bir neçə gün ərzində, bəzən hətta dərhal faydasını görəcəksiniz.

Niyyətlərinizi aydın və konkretləşdirin.

Onu əldə etmək üçün əvvəlcə onu istəməlisən.

Və nə istədiyinizi dəqiq bilməlisiniz.

Hər gün 60000 fikir düşünürük.  Hansı vacibdir?

Bir çox düşüncələrimiz bir-biri ilə ziddiyyət təşkil edir.

Tutaq ki, Londona getmək fikrin var, eyni zamanda Nyu-Yorka getmək fikrin də var.

Bəs kainat hansı arzunu yerinə yetirməlidir?

Həqiqətən, onların heç biri işləməyəcək, buna görə də heç bir nəticə əldə etməyəcəksiniz.

Beləliklə, nə istədiyiniz barədə aydın olmaq ən vacib addımdır.

Üsul №1

Niyyəti yazmaq.

Sizə nə istədiyinizi aydınlaşdıran ilk üsul niyyət yazmaq adlandırdığım şeydir.

Brayn Treysi bu üsulu öyrətmişdir. Mənim üçün daha yaxşı işləməsi üçün onu bir az dəyişdirdim.

Hər səhər yuxudan duranda və hər axşam yatmazdan əvvəl niyyətlərinizi yazın:

"İndi bunu etməyə ----- niyyət etdim, bunu və ya daha yaxşısını qəbul edirəm"

Yeni BMW istəyirsənsə,  “Mən yeni BMW avtomobilini təzahür etdirməyə niyyət etdim (qərar verdim, hədəflədim), bunu və ya daha yaxşısını qəbul edirəm.  Cümlələri dəyişdirməyi məsləhət görmürəm.

Çünki bu formatın çox güclü olduğuna inanıram.

Bütün niyyətlərinizi yazdıqdan sonra aşağıdakı cümləni yazın:

“ Lütfən, bu və ya daha yaxşı şeyləri mənim və əlaqəli hər kəsin ən yüksək yaxşılığına olacaq gerçəkləşməsini təmin et.

"Təşəkkür edirəm,  təşəkkür edirəm, təşəkkür edirəm".

Tam dediyim kimi yazın, cümləni dəyişməyin.

Səbəbini izah etmək üçün burada çox yerim yoxdur, amma inanın ki, istifadə etdiyiniz zaman faydalı nəticələr görəcəksiniz.

Üsul №2:

Daxilinizdəki idarəetmə ilə müqavilə bağlayın.

Bu texnikanı Bob Şeynfelddən öyrənmişəm.

Kiçik bir qutu hazırlayın və sizin üçün xüsusi bir yerə qoyun.

Ən yüksək niyyətlərinizi kağız parçalarına yazın və onları qutuya qoyun,indi yüksək mənliyinizlə razılaşma etməlisiniz.

(Bob onu daxili idarəetmə adlandırır)

Bu iki taktikadan istifadə edərək, birləşdirilmiş sahəyə sorğularınızı uğurla göndərə bilərsiniz. Vahid sahə ilə birləşdirin.

Üsul №3:

15 dəqiqəlik qısa meditasiya.

Səhər və axşam 15 dəqiqə meditasiya edin, yalnız nəfəsinizə diqqət yetirin.  Bu texnika vahid sahə ilə yenidən əlaqə saxlamağa və enerjinizi yeniləməyə imkan verir. Əlaqəni hiss etdiyiniz zaman vahid sahə sizin üçün ən yaxşı işləyir. Bu sadə texnika həyatınızda böyük fərq yaradacaq. Mənə inan.

Növbəti iki üsul bütün mənfi nümunələri təmizləyəcək və vahid sahə ilə harmoniyada işləməyə imkan verəcəkdir.

Beləliklə, istəklərinizin təzahürü prosesini sürətləndirir.

Üsul №4:

Dəyişiklik təmin etmək üçün 17 saniyə.

Bu mənim sevimli üsulumdur. Mən doktor Robert Antonidən öyrənmişəm. Bu, həyatımın keyfiyyətini kəskin şəkildə dəyişdi. Sizinkini də dəyişəcək. Bir çox fərdi inkişaf proqramları müvəffəqiyyət qazanmır, çünki insanlar bu anda işləmirlər. Əgər mənfi emosiyamız varsa, onu dərhal və orada dəyişməliyik. Onun yığılmasına imkan verməyin. Bu, açarı çevirmək kimidir. Gün ərzində vaxtaşırı ən azı 17 saniyə yaxşı emosiyalar haqqında düşünün. Sizi yaxşı hiss etdirən və minnətdar olduğunuz hadisələr, şeylər və insanlar haqqında düşünün.

17 saniyə ərzində özünüzü yaxşı hiss edən şeylərə diqqət yetirin. Özünüzü yaxşı hiss etmədiyiniz zaman bunu edə bilərsiniz.

Bunu özünüzü yaxşı hiss etdiyiniz zaman da edə bilərsiniz, beləliklə, özünüzü daha da yaxşı hiss edəcəksiniz. Minnətdar olduğunuz və etməkdən zövq aldığınız şeylərin siyahısını tərtib edin.

Gün ərzində bu siyahıya dəfələrlə baxın və 17 saniyə ərzində diqqətinizi cəmləyin və həyatınızda dramatik dəyişikliklər görəcəksiniz.

Üsul №5:

3 dəqiqəlik enerji fasiləsi.

Bu, Con Herriyçaranın məşhur 3 dəqiqəlik enerji fasilə üsuludur.

Bu üslub tilsim kimi işləyir. Bu məşqi etməzdən əvvəl özünüzlə razılaşın ki, hansı probleminiz olursa olsun, bir müddət onu tərk edəcəksiniz və 3 dəqiqə ərzində nə düşünmək istəsəniz, onu düşünəcəksiniz və bununla bağlı 3 məşq mərhələsi vardır.

Mərhələ 1: problemlərinizlə əlaqəni kəsin.

Mərhələ 2: arzunuz bu anda gerçəkləşsəydi, necə hiss edəcəyinizi, sanki həqiqətən baş vermiş kimi, zehninizdə təcrübə edin.

Mərhələ 3: təşəkkür edin və minnətdar olun. Hər şey 3 dəqiqə ərzində edildi. Asan deyilmi?

Elədirsə başlayın,bu metoda güvənin.

Bəzən istəklərinizin həyata keçib-keçməyəcəyindən narahat olursunuz.

Belə bir vəziyyətdə olduğunuz zaman həqiqəti özünüzə xatırladın. Mənə həqiqəti xatırlatmaq üçün özümə deyirəm: içimdəki həyat bütün mövcud həyatla ayrılmaz şəkildə bağlıdır və tamamilə şəxsi inkişafıma həsr olunub.

Ya da deyirəm:

Axtardığım şey məni axtarır.  Mən ona necə yanıma gələcəyini və ürəyimin istəyinə fokuslanacağını bildirirəm.  İçimdəki yüksək mənliyiniz bunun necə olacağını bilir, mən sadəcə istirahət edirəm və bunun baş verməsinə icazə verirəm.

Arzumun gerçəkləşməsi üçün lazım olan hər şey mənə kortəbii, sevgi və harmoniya ilə gəlir, bunu və ya daha yaxşısını qəbul edirəm.

Mən hazıram, qəbul edirəm və minnətdaram və belə də olsun.

Bu üsullara əməl edin və bir neçə gün ərzində gözəl nəticələr görəcəksiniz...

Süni kürd tarixi və millətçiliyi. Şah İsmayıl və İrani xalqlar haqqında.

Süni kürd tarixi və millətçiliyi. Şah İsmayıl haqqında.

Bəziləri Şah İsmayılın ulu babası Şeyx Səfiəddinin kürd olduğuna iddia edirlər. 

Şeyx Sədrəddinin tövsiyəsi və verdiyi məlumatlara əsasən atası və mürşidi olan Şeyx Səfiəddin haqqında İbn Bəzzaz tərəfindən fars dilində yazılmış kitabdır. Əsərin tam adı "əl-Məvahib əl-saniyə fi mənaqib əl-Səfəviyyə" və ya "Məvahibüs–səniyyə fi mənakıbis–Səfəviyyə" dir. İbn Bəzzaz bu həcmli əsəri Şeyx Səfiəddin Ərdəbilinin vəfatından 24 il sonra təxminən hicri 759–cu (miladi 1358–ci) ildə bitirmişdir. Şah I Təhmasibin əmriylə Əbül–Fəth Hüseyni tərəfindən yenidən redaktə edilmiş, bu vaxt mətnə Səfəvîlərin İmam Musa əl–Kazımın soyundan gəldiklərini ifadə edən bəzi ibarələr əlavə edilmişdir.

Bu əsərin əsli itmişdir,sadəcə Osmanlı tərəfindən dərc olunan 3 nüsxəsində (1485, 1491, 1508-ci illər) Şeyx Səfini "türkoğlu" ilə paralel "kürd" kimi də qələmə veriblər. Və hamısında İmam Musa əl-Kazıma kimi şəcərə var. Əsli yoxdur, çıxarılan nüsxələr isə bilinir. 10 əlyazma kopyası bəllidir və hamısı bizim arxivdə elektron variantı olaraq var.

Bütün əlyazmalarda Şeyx Səfiyə ayrı şəxslər "türk piri" deyirlər, yenə istisnasız hamısında Şeyx Səfi özünə "türkoğlu" deyir. Kürd olduğuna dair üç əlyazma var: Osmanlıdan katiblər köçürmə edib. Əminliklə deyə bilərik ki, kürdlük məsələsini katib əlavə edib. Çünki, hər üç nüsxədə də əsərin sonunda Şeyx Heydərdən İmam Musa əl-Kazıma (ə.s) qədər seyyidlik şəcərəsi var. Görünür saxtalaşdırdıqları əlyazma Şeyx Heydərin dövrünə aid Səfəvi nüsxəsi əsasında hazırlanıb. Deməli, kürdlük söhbəti düz əvvəlindədir.

Səfəvi sülaləsi hakimiyyəti dövründə en qədər 70 civarı və ya daha çox tarix kitabı yazdırıb. Türk olmaqları hamısında var.

Sultan II Bəyazid də Şah İsmayıla nifrət edirdi. Baxmayın ikiüzlü davranmağı və fərmanları, məktubları və s. bəllidir. Az qalır onları söyə və qızılbaşların təsbit edib öldürülməsini əmr edir. Yəni,Sultan Səlimin sülaləsi Səfəvilərə nifrət edirdi. Türkmən əhaliyə təsirinə görə güclü nifrət edirmişlər Səfəvilərə. Şah I İsmayılın anasını öldürməsi söhbəti də Osmanlının başı altdan çıxır. Bu nüsxələrdə həm seyyid,həm kürd söhbətinin aşkarcasına əlavə olduğu gül kimi göz önündədir. Köçürmə edənlərin belə oyunları adı haldır qədim dövr üçün. Seyyidlik isə bir müftə mal-mülk əldə edib havayı yaşamaq üçün iddia idi. Xüsusiylə Elxanlı hakimi Əbu Səid Bahadur xan şiəliyə keçəndə seyyidlərə bütün dövlət gəlirinin 20 faizdən çoxunu bağışlamağa başlayır. Seyyidlərin də sayı göbələk kimi artır. Sonra da düz cümhuriyyət qurulana kimi ruhani sinfin nümayədələri kimi vergi vermirdilər. Seyyidlik bir növ havayı yaşamaq yolu idi. 

Şeyx Səfi öz qardaşına, atasına türk dərviş deyir. Səfəvilərin yazdırdığı çoxlu kitablar var, öz kəndini də türk kəndi adlandırır. Qızılbaşlıq bir ehtiyyac nəticəsi kimi ortaya çıxıb. Cüneydi Ərdəbildən qovur sülalənin o biri qolu (əmisi nəsli). Bütün mülkləri əlindən çıxmışdı. Onu Qaraqoyunlu dəstəkləyir,Cüneyd də gəlir Anadoluya və Ələvi olur. Səfəvilərin seyyidlik iddiası yəqin ki, Cüneydin vaxtında başlayıb. Ağqoyunlu himayəsində qızılbaşlıq qurulur. Ağqoyunlu-Qaraqoyunlu mübarizəsinin nəticəsidir. Elə o vaxt Osmanlının diqqətini çəkirlər. Çünki, o ailənin təsir gücünü Ağqoyunlular öz lehində işlədirdilər. Qaraqoyunlu müdaxilə etməsə idi yəqin Səfəvi dövləti heç vaxt yaranmayacaqdı.

"Şah I İsmayılı ermənilər tərbiyə edib" deyən şəxslər də var. Ağqoyunlu Sultan Yaqub İsmayıl və digər iki qardaşını həbs etdirib Ağdamar adasında zindana saldırmışdı. Həmin vaxt İsmayıl 2 yaşına keçmişdi. Əgər erməni tərbiyəçisi olubsa o yaşda olan körpəyə və ən qısa zaman aralığında necə tərbiyələndirərdi? Sonra İsmayıl və qardaşlarını az müddətdən sonra dayısı Sultan Yaqub İstəxrə köçürür. O Ağdamarda məhbəs məsələsini də iki italyan və bir də Şərəf xan Bidlisi yazıb Şərəfnamə əsərində.  

Kürd olduğuna dair nüsxədə belə türk və seyyidlik var. Kəsrəvidən tutmuş Savyori və Təbrizdən olan "manqurd" Qulamrza Məcd adlı şəxs də daxil hamısı o əsəri (Səfvətüs-səfa) görüb. Şah İsmayılın əcdadını zorla türk olmaqdan çıxarmaq üçün min hoqqadan çıxmışlar. 

Eyni şeyi ərəb olan Əyyubilər xanədanı üçün də ediblər. Əyyubilərin türklərlə qadın tərəfdən qohumluğu kürdlərlə qohumluqlarındna daha çoxdur. Amma qız-almaq vermək onun ata nəslinin ərəb olmasını dəyişmir. Əyyubilər əslən Yəməndən olan Kahtanilərin qədim əl-Əzd qəbiləsinin Rəvvadi qolundandılar.  Səlahəddinin ibn Şəddad adlı katibi olub. Həmin adam əsl ərəbdir, onu da kürd adı ilə vikipediyada belə təbliğ edirlər. Kürdlər əvvəl təmiz ağını çıxarıb İbn əl-Əsiri də İbn Xəllikanı da kürd elan etmişdilər. İbn əl-Əsir ərəbdir, Xəllikansa Bərməkidir (bəlxli fars). 

Səlahəddin Əyyubinin özü haqda yazısını göstərib deyirlər ki,kürddür. Təqribən 35 ilkin mənbəyə baxılıb. Kürd yazanlar belə adamı Rəvvadi adlandırır.  Rəvvadilər isə ərəb olub. 

Əyyubilərə "kürd" deyən adam tarixdə ilk dəfə yəni onlardan heç kimi görməmiş, onlara xidmət etməmiş iraqlı İbn əl-Əsirdir. Bu adam sözü elə yazıb ki, ad Rəvvadilərlə birəbir eynidir. Üstəlik Rəvvadinin kim olduğunu da gözəl izah edir və Şəddadiləri də Rəvvadi soylu adlandırır. Bu şəxs "kürd" yox "əkrad" deyə yazıb Əyyubiləri.  "Əkrad" da ərəbcə köçəri deməkdir. Yəni, baş açmaq olmur bu şəxs etnik kürd deyir yoxsa köçəri. Görünür tarixi dəhşət siyasiləşdiriblər. Heç kimi də qınamaq olmur. Elə sahədir ki, uzun illər çox sayda material oxumaq gərəkdirir ki, az-çox ümumi təsəvvür yaransın. Belə isə tarixlə hərgün məşğul olanlar öyrənə bilər. 

Toqandan olan məlumatla səhv fikirdə idik, elə bilirdik Leyden nüsxəsində kürd söhbəti yoxdur (Səfvətüs-səfada). Sonra Toqanın işlətdiyi iki əlyazmanı da, onun görmədiyi Leyden nüsxəsini də əldə etdik. Tamamilə alt-üst oldu bildiyimiz. Nəhayət saxtakarlıq həddi adamı diksindirir. 

15-ci əsrdə Rəsuli adlı oğuz sülaləsinə dair bir əsər var.

('Aliyyu'bnu'l-Hasan 'el-Khazrejiyy. The Pearl-Strings; A History of the Resúliyy Dynasty of Yemen. Volume I (1906), p. 77

'Aliyyu'bnu'l-Hasan 'el-Khazrejiyy. The Pearl-Strings; A History of the Resúliyy Dynasty of Yemen. Volume III (1908), p. 32)

Bu əsər Rəsuli (oğuzlar) dövrü və Əyyubilərin Yəmən qolu haqda ilkin mənbədir.

Bu əsərdə yazılıb ki, Yəməndə yaşayan kürdlər Tuğtəkinin oğlu İsmayılı öldürürlər. Tuğtəkin özü Səlahəddinin (əsl adı Yusifdir, Səlahəddin ləqəbdir) qardaşıdır. Ancaq kürdlər Yəməndə heç vaxt yaşamayıblar, indi də yaşamırlar. Tərcümə edən "gerizəkalı" "əkrad" (köçəri) sözünü "kürd" kimi tərcümə edib. 

Məsələn,əslən rum olan Yaqut əl-Həməvi deyir ki, kürdlər filan xalqdır və s, axırda da yazır ki, çoxu əkraddır, qalanı isə kəndlərdə və az qismi şəhərlərdə yaşayır. Dediyimiz odur ki, hər yerdə "əkrad" görəndə onu "kürd" kimi çevirmək olmaz. Əkrad sözü sonradan kürd mənasında da işlənib, amma bu həmişə qarışıq mövzu olub.

Halaçoğlunun mükəmməl bir məqaləsi var bu haqda: https://www.avetruthbooks.com/2023/10/yusuf-halacoglu-osmanli-belgelerine-gore-turk-etrak-kurd-ekrad-kelimeleri-uzerine-bir-degerlendirme-1996.html

Osmanlı dövründə "əkrad" sözünün işləndiyi mənalar haqqındadır bu əsər. 

Eyni məqalə ingilis dilində də var: https://www.avetruthbooks.com/2023/10/yusuf-halacoglu-the-evaluation-of-the-words-turk-etrak-kurd-ekrad-as-the-appear-in-the-ottoman-documents-1996.html

Həmçinin burda "erməni"liyin din olması ilə bağlı məlumatlar da mövcuddur. 

Bu dövlət haqda erkən yerli mənbə

əl-Yami əl-Həmədaninin əsəridir: https://www.avetruthbooks.com/2023/09/the-ayyubids-and-early-rasulids-in-the-yemen-567-694-1173-1295-vol-i-ii-1974-1978.html

Bu müəllif 1302-ci ildə vəfat edib. Əsərində müəllif Əyyubiləri də, Rəsuliləri də oğuz sülaləsi adlandırır. Bu əsərin 15-ci səhifəsində yazır ki, Yəməni idarə edən ilk oğuz sülaləsi Əyyubilər idi. Ərəbcəsi "awwal man malaka al-Yaman min al-ghuzz Banū Ayyūb" kimi yazılıb. 

Kürdlər tarixən Zaqros dağlarında yaşayıblar. Kürd dili şərqi İrandakı (Gilanla Tarom arasında) deyləmilərin dilindən törəyib. Onlar da Parfiya xalqlarından biridir. Çünki,Parfiyada vahid etnik tərkib olmayıb. Bu haqda dəqiq nəsə demək çox çətindir.  X-XIII əsrlərdə formalaşmağa başlamışlar,amma hələ tam ayrılmamışdılar deyləmilərdən. Deyləmliləri də ora hunlarla və Bizansla müharibəyə görə Xosrov Ənuşirəvan köçürmüşdür. 

Parf dili/pəhləvicə haqda əvvəl yazmışıq. Kürd dili lahıc dili və bəluc dili kimi deyləm dilinin qoludur. Onlarla qohum dil olan gilək dili ayrı dildir. Osetin dili isə qədim irani soğd dilinə oxşayır. İron və Diqoron adlı ləhcələri var Osetin dilinin. İrandilli soğd dilini də sağ qalan azlığı da türklər assimilyasiya etdilər. 

Soğdların törəməsi indiki osetinlərdir. Osetinləri zorla alan hesab edirlər. Soğd olmaları sərf etmir ona görə. Osetinlər təzəlikcə Şimali Osetiya deyilən çoğrafiyaya köçüblər. Əvvəl hamısı hazırki Gürcüstanda yaşayırdı,Dəryal keçidinin cənubunda, yəni. İçlərindən gürcüləşmiş bəy ailələri də çıxıb. Misal üçün Maçabeli knyazları. Alan nəzəriyyəsi oturuşsun deyə Osetinləri soğd elan etmirlər. Soğdlar taciklər filan deyil. Boş danışırlar. Soğdların son hissəsini Uyğur xaqanlığı zamanı türklər asimilə ediblər.

Soğdak deyə xüsusi türk qrupu yaranıb. Osetinlər isə alan deyillər. Ümumiyyətlə, alanları türk hesab edirəm. Vətənləri indiki Orta Asiyadır,Xorəzm tərəfdir. Soğdların törəməsi indiki osetinlərdir. Ənuşirəvan köçürüb onları. Tarix və din anlamında da. Birbaşa varisdirlər.

Talışlar da yeni xalqdılar, kürdlər kimi hələ də formalaşmaları başa çatmayıb. 16-17-ci əsrlərdə formaşması naməlumdur. Talışlar dil olaraq fərqli, antropoloji olaraq isə qarışıqdırlar. Üstəlik sünni talışlar yüksək ehtimalla türklərdir. Gilandadır əksəriyyəti. Gilana gələn ilk gələn türk əhali irandilli əhalinin çoxluq olduğu mühitə yerləşib. 

Gilanı türkləşdirməyə çalışan xüsusilə Şah I Abbas dövründə Səfəvilər idi. 

Digər qohum xalq olan tatlar bir neçə qrupdur. Quba tatları ayrı, Abşeron ayrı, Lahıc ayrıdır. Lahıc sırf deyləmlidir. 

Ərəb müəlliflərə inansaq Şahənşah Xosrov ilk dəfə Siyasici adlı tayfanı köçürür Qafqaza. Amma onların axırına sabir türkləri (hunların bir qolu) çıxır. Xosrov ölən kimi türklər Dərbəndi təkrar tutur və sasani əhalisi qovulur. Çünki,ora Hun dövlətinin (və ya hun dövlətləri) bir hissəsi olmuşdur.  Fikrimizcə irandilli əhali içində ən qədim olan lahıclılardır. Onlar da 10-cu əsrdən öncə gəlməyiblər. 

160-192-ci illərə aid yunanca əsərlərdə hunlar artıq Qafqazda idilər. 

https://www.avetruthbooks.com/2017/12/janos-harmatta-turk-officer-of-sasanian-king-xusro-1-2002.html

Qarabağda bir kurqandan tapılan yazılı abidə haqqındadır. Xosrova xidmət etmiş suvar/sabir bəyi haqqındadır. 

https://www.avetruthbooks.com/2021/06/michael-richard-jackson-bonner-three-neglected-sources-of-sasanian-history-in-the-reign-of-khusraw-anushirvan-2011.html

Xvadaynamaqın pəhləvicə/parsiqcə orjinal mətni sağ qalmayıb. Onu əl-Müqəffa tərcümə edib ərəb dilinə, o tərcümə də yoxdur. əl-Müqəffadan da ən geniş formada İbn Miskəveyh götürüb.

Təzahür nədir?

Təzahür nədir?  Düşüncənin gücü ilə yaratmaq olarmı?

Təzahür, görünməyən bir şeyi görünən etmək hərəkətidir. Deməli, bu, müəyyən mənada mücərrədin konkretləşdirilməsi və ya potensialın reallığa çevrilməsi deməkdir.

Daha geniş mənada; istənilən şeyləri həyata keçirmək üçün insanın öz şüurunun, ruhunun və universal tamamlamalarının daxili yaradıcı enerjisi ilə birlikdə yaradılan, eyni vaxtda və bir-birini dəstəkləyən əlaqənin qurulmasını təmin etməkdir.

Təzahür; öncədən anlaşılmaz, gözlənilməz və hətta müəmmalı şəkildə baş vermiş kimi görünməkdədir. Və bunun ölçüləri intensiv şəhər mərkəzində ən yaxşı parkinq yerini tapmaqdan tutmuş, heç bir gəliriniz olmadığı zaman hesablarınızı ödəmək üçün kifayət qədər pul qazanmağa qədər dəyişə bilər. Və ya "təsadüfən" sizə uyğun işi tapmaq və ya xəyallarınızdakı insanla tanış olub ona aşiq olmaq da ola bilər.

İşimizin, yaradıcılığımızın, inancımızın, arxayınlığımızın, təsdiqləmələrimizin və ya müsbət düşüncələrimizin gücü ilə məsafənin və ayrılığın yaratdığı bütün maneələri birtəhər aradan qaldırmalıyıq. Başımıza gəlməsini istədiyimiz şeyi dizayn etməliyik. Biz əslində istədiyimizi "almırıq", istədiyimizə çevrilirik. Bütün təzahür aktlarında biz həqiqətən özümüzün yeni bir görünüşünü təzahür etdirməkdəyik.

Təzahür necə baş verir?

Bu şəbəkə kortəbii olur, çünki biz öz enerjimizi və niyyətimizi təzahürlər üçün bir model kimi istifadə edirik; o, təzahür olunanın təbiətinə xidmət edən insanların, hadisələrin və əlaqələrin birləşməsi olan görünüşün qarşılığını yaradacaqdır.

Müəyyən bir təzahür layihəsini qiymətləndirərkən, hədəfinizi tərtib edərkən bədəninizin necə hiss etdiyi, bu məqsədə çatmaqda doğru şeyi edib-etmədiyinizi müəyyən etmək üçün yaxşı bir göstərici olacaqdır. Elə bir vaxt gələ bilər ki, ağlınız və ya duyğularınız bir şey istəyir, ancaq vücudunuz gərginlik və ya enerji itkisi ilə cavab verə bilər. Bu, "bir şey düzgün deyil" deyə bədənin reaksiyasıdır.  Təzahür etdirmək istədiyiniz şeyin varlığı ilə fiziki və mənəvi birləşərək, onunla birləşərək onu enerji ilə doldurursunuz.

İstəyirsinizsə, təfəkkür və ya tam zehni sükut vəziyyətində olarkən təzahür etdirmək istədiyinizi təsəvvür edə və suallar verə bilərsiniz.  Aldığınız bütün cavabları, təəssüratlarınızı, intuisiyalarınızı və hisslərinizi yazın.

Pulu təzahür etdirmək…

Pul əslində özlüyündə bir məqsəd deyil. Çox vaxt pul başqa məqsəd üçün lazımdır: məsələn, borcunu ödəmək, bizə fayda verəcək material almaq və ya layihəni maliyyələşdirmək. Borcu ödəmək üçün 5000 dolları təzahür etdirə bilərsiniz.  Pulun özünü məqsəd kimi istifadə etməkdənsə, borcdan qurtulmağı təsəvvür etmək sizə daha yaxşı nəticə verəcəkdir. Nəticə etibarı ilə hansı effekti göstərmək istəsən, ondan məqsəd kimi istifadə etmək daha təsirli olacaq.

Həyatınızla Təzahür Olacaqların Harmoniyası

Təzahür etdirmək istədiyiniz şey fiziki sağlamlığınıza, psixoloji sağlamlığınıza, mənəvi xəttinizə, münasibətlərinizə və imkanlarınıza uyğundurmu? Daxili varlığınızı sıxırmı? Yoxsa genişlədirmi? Bunları araşdırmaq vacibdir. Əgər bərabərində gətirəcəyi dəyişikliklərə istəkli olmadığınız bir şeyi istəyirsinizsə, onda varlığınızın bir hissəsini təzahürünüzdən geri çəkməlisiniz. Çünki, uğurunuzun qarşısını alacaq,blok edəcək. Məsələn, bir şəxs dost,sevgili təzahür etdirmək istəyə bilər. Əgər bu şəxs də azadlığından əl çəkmək istəmirsə, bu istəksizlik təzahürə maneə yaradacaq.

Sizi bu arzuya yönləndirən nədir? Bu bir ehtiyacdırmı?  Bu, həqiqətən sizin daxilinizdə yaranan bir istəkdirmi?  Yoxsa ətrafınızdan gələn əksolunmadırmı? Əgər bu əksolunmadırsa, təzahürdə layihənizi dəstəkləmək üçün lazım olan "Öz"ə sahib olmaya bilər. Məqsədinizi yazmaq sizə təzahürünüzü ayırd etməyə və onu olmasını istədiyiniz konkretə qədər distillə etməyə imkan verir.

İndiki gerçəkliyinizi çox bəyənməyə bilərsiniz. Onu yaratmaq üçün öz məsuliyyətinizi və reallığınızın həyatda seçimlərinizi necə əks etdirdiyini qəbul etmək; bunu qəbul etsəniz və buna uyğun olaraq uyğunlaşsanız, bu sizə öz enerjisini verəcəkdir. Unutmayın, dəyişmənin açarı inkar etmək deyil, qucaqlamaqdır.

Təzahürü reallıq formasına gətirmək

Özünüzü və təzahürünüzün mövzusunu fiziki olaraq birlikdə təsəvvür edin. Bir insanı təzahür etdirirsənsə, özünü o insanla gör. Təsəvvür edin ki, onunla gəzirsiniz, onunla danışırsınız, birlikdə nahar edirsiniz və s. şeyləri təsəvvür edin. Bir obyekti təzahür etdirirsinizsə, onu özünüzə aid edin. Əgər daxili vəziyyətinizi təzahür etdirirsinizsə, özünüzü bu vəziyyətdə görün.  Məsələn,özünüzə inam üzərində işləyirsinizsə;  özünüzü özünə güvənən biri hesab edin. Hər şeyi rəngli və təfərrüatlı görün. Səhnənin bir hissəsi ola biləcək hər bir detala yer verin. Səhnə sizin üçün aydın və sabit olduqda, təhlil etmədən ona uyğunlaşın. Bu reallığı hiss edin. Onun içinə addımlayın və bir müddət onun gerçəyində qalın.

Təzahür layihənizdə məqsədinizə hörmət etməklə, onun içindəki ilahiliyi salamlamaqla və onun mənəvi mahiyyətini həyatınızın bir hissəsi olmağa dəvət etməklə, siz ona həyatınızda bir gerçəklik verirsiniz. Bu da ona ehtiyac duyulan bir şey kimi deyil; bu o deməkdir ki, siz hörmət edilməli olan bir şey kimi davranırsınız. Təzahür layihənizdə siz indiki gerçəkliyinizi hansısa şəkildə dəyişməyin yollarını axtarırsınız. Bunun yolu, mövcud reallığınızı qəbul etmək və onu inkar etmədən ona daha dərindən uyğunlaşmaqdan keçər. 

Təzahür üçün təsdiqlər

Dəvət: “Mən uca Allahın yaradıcı ruhunu bu zamana və məkana dəvət edirəm. Mən müqəddəsləri, ruhumu daha dərin hikmətə və uyğunlaşmaya apara biləcək işığı dəvət edirəm. Mən bu ruhun bərəkətini, nurunu təcəlli və azad dünyama dəvət edirəm”.

Sükut: “indi mən sadəcə olaraq sükutla oturub özümü sakitləşdirməyə vaxt ayırıram. Hər şey yaradıcı bir sükutdan ortaya çıxar... Səssizlik içindəykən diqqətimi zamanın və məkanın enerjilərindən çəkirəm. Özümü bunlardan ayırdıqca heçliyə addımlayıram.  Düşüncələrim, hisslərim, planlarım, arzularım, narahatlıqlarım, qorxularım və s. olaraq dünyaya səpələdiyim bütün hissələrimi geri çağırıram. Mən özümü yenidən toplayıram və özümü vahid mərkəzə gətirirəm ki, bu anın ruhu üçün bütövlükdə mövcud ola bilin.

Uyğunluq: “indi həyatımda mənə problem yaradan və həyatımın reallığını tam şəkildə qəbul etməyimə mane olan hər hansı elementləri və ya şərtləri xatırlayıram, xüsusən də onlar mənim təzahürlərimlə əlaqədardırsa. Mövcud olduğum sülh dolu yerdən bu problemin ünsürlərinə sevgini layihələmdirirəm. Mən onları dəyişməyə, anlamağa və ya düzəltməyə çalışmıram. Mən sadəcə müşahidə edirəm və onların məni inkarla doldurmasına və ya reallığıma uyğunlaşmamı azaltmasına icazə vermirəm. Beləliklə, mən gerçəkliyimin tamamını bütün nümunələri ilə qucaqlayıram."

İstəyinizlə bağlı lazımi təxəyyül və niyyəti Kainata göndərdikdən sonra, geri qalanı universal enerjilər və hər kəsin xeyrinə ola biləcək şəkildə və ən uyğun zaman gəldiyində "olduğu kimi" gerçəkləşəcəkdir.

(Devid Spanqlerin “Kosmik rəğbət” kitabından götürülmüşdür)

Düşüncələr harasa aparır

Düşüncələr su damlaları kimidir. Masanın üstünə bir damcı su tökürsən və bu o qədər də əhəmiyyət kəsb etmir, amma damcılamağa davam etsən, masa yuyulur, sonra yerdə bir gölməçə yaranır və sonra kiçik bir göl yarada bilərsən. Və nəhayət, öz düşüncələrimizlə bir okean yarada bilərsiniz. Biz neqativlik dənizində boğula bilərik və ya həyat okeanında üzə bilərik və bu, bizim ixtiyarımızdadır, düşündüyümüz düşüncələrin yığılması və hansı gölməçələrin içində dayandığınız və ya burada olduğunuz və avar çəkməyə çalışdığınızın qərarı da bizə bağlıdır. Düşüncəmizi dəyişməyə hazır olduğumuz halda, indi özünüzə nə edirsiniz?  Təcrübələrimizi dəyişə bilərik.

Azərbaycan dili (türkcəsi)

Azərbaycanın rəsmi dili -

Vətənimiz Azərbaycanda dilimizin necə adlandırılacağı haqda fikir ayrılığı var;Azərbaycandili,azəricə,yoxsa Azərbaycan türkcəsi? 

Tarixən dilimiz türk dili olub. Bu dili "Azərbaycan dili" adlandırmaq bizi tarixi bağlardan qoparır və bizim xalqın 30 il öncə formalaşdığı təəsüratı yaradır. 

Bugünkü dil adı keçmişdəki adla üst-üstə düşməlidir,yəni,türk dili olmalıdır. Dilin original adı budur. Azəricə isə qədim irani bir dilin adı olub. Qonşunun bizə ad seçməyi,onu da bizim qəlib etməyimiz özümüzə hörmətsizlikdir. 

Dərd ondadır ki, "Azəricə" ləhcəsi adlanma olaraq cəmi üç qaynaqda keçir. Eyni ləhcəyə 80 civarı qaynaqda "Azərbaycanca" deyilir, bu da pəhləvi dilinin Adurbadaganda danışılan ləhcəsinin adıdır. Türk dilinin "Azəricə" ya da "Azərbaycanca" adlandırılması onların etnik zəmində aşağılanmasından başqa birşey deyil.

Azərbaycanda danışılan türkcə 1918-ci ildə də müstəqil dil idi, 1926-da da (1-ci Türkoloji qurultay) Türkiyədə dövlət dilinin adının rəsmiləşdiyi ildə də.

Azərbaycanca da, Azəricə də qədim pəhləvi/pəhləvi dili ləhcəsinin adıdır. Bizim dilin adı türkcədir. Yazıda işlədəndə: Türkcə/Türk dili (Azərbaycan/Az), Türkcə/Türk dili (Türkiyə/Tr) yazmaq olar.

Təmsil misal əl-Biruni Fars dilinin (əski farsca=Orta farsca deyirlər indi, keçmiş adı ilə fəhləvi/parsiq/partav/pahlavi) ləhcələrini sayır: içində biri Azərbaycan ləhcəsidi (luğa Əzrə bican) və ondan nümunələr verəndə sözlərin əs-Səcistan (https://en.wikipedia.org/wiki/Sakastan_(Sasanian_province)) ləhcəsi ilə tutuşduğunu=eyni olduğunu göstərir.

İran və farslar

Digər Avropa dillərində olduğu kimi Sasanilər dövrünə aid parsiq dilində və partav dilində sözlərin cinsi uyğunlaşması mövcuddur. 

Sasanilər dövrünün parsiq dili indiki fars dilindən çox fərqli bir dildir. Düşünürəm ki, indiki fars dili o dildən deyil, Daridən ayrılmış qoldur.  Parsiq dilində danışan və indi İranda kiçik adalar kimi qalan bəzi Tati xalqları var, Partav dilində danışan Dai/Daylamani/Deyləmi xalqı isə indi Gilanda əriyib. Türkiyə-İran-İraq kimi ölkələrdə zaza-gorani xalqlarının, şimalda isə Azərbaycanda lahıclıların formalaşmasında əsas rol oynamışlar. 

Xülasə, biz Sasani dilini indiki farscasına çevirməmişik. Ola bilsin ki, biz Samanilərin istifadə etdiyi dili İrana daşımışıq.

Türklər Ağ hunlar dövründən farslarla sıx əlaqədə olmuşlar. Türklərin farslar üzərində hökmranlığı Samanilər dövlətinin dağılması ilə başlamışdır. Qəznəvilər dövründə dövlətin rəsmi yazışma dili olan fars idi. Bildiyiniz kimi, “Şahnamə”ni Qəznə sultanı Mahmud Firdovsiyə yazdırmışdı.  Raduki və Firdovsi yeni fars dilinin zirvələri hesab olunur. Fars dili yenidən qurulub işlədilməyə başlanmış ola bilər. Bəzi tədqiqatçılar Cəlaləddin Ruminin türkcə düşünüb farsca yazdığını deyirlər. Diqqət çəkən ayrı nüans 42 min fars divanının yazıldığı müəyyən edilmişdir. Bunlardan ən əhəmiyyətlisi türkcədir. Bunun çox önəmli hissəsi türk əsilli şairlər tərəfindən yazılmışdır.

Fidovsi 940-1020-ci illərdə, Qəznəli Mahmud 971-1030-cu illərdə yaşayıb. Firdovsi özü deyir ki, 36 yaşında ikən Şahnaməni yazmağa başlayıb. Qəznəli Mahmud 5 yaşında Şahnaməni sifariş verdiyini yalnız Nizami Əruzi deyir. Biri sifariş vermiş olsa belə, sifarişçinin Samanoğullarından olma şansı tam olaraq daha çoxdur. 

Əvvəlcə fars Şüubiyyəni Dəqiqəyə yazdırdılar. Dəqiqi oğlançılıq üstündə öldürüldükdən sonra Frdovsiyə sifariş verdilər.  Dəqiqi 1000 beyt, qalanını isə Firdovsi yazıb. Yazısını bitirdikdən sonra onu Qəznəyə aparır. Mahmud Qəznəli Hindistana yürüş etməyə hazırlaşarkən Firdovsi hazırladığı Şahnamə ilə onun sarayına gedir. O da sarayın baş qoşuqçusu 3 farsa bu əsəri oxuyub o Hindistadan dönərkən düşüncənizi deyərsiniz deyər. 

Bu açıq şəkildə səhvdir.  İsmayıl Hikmətin “Türk ədəbiyyatı tarixi” əsərindən bu yana yazılıb.  Hələ Firdovsini saraydan Sultan Mahmud Hindistandan dönmədən öncə, baş qaşuqçu Sacədi və Ənvər qovmuşdu.  Mahmud qayıdandan sonra ona dedilər: “O, rafizi idi”.  Onun Sultan Mahmudu tənqid etməsi də Nizami Əruzunun uydurması idi.  Fransız tədqiqatçısı Mora bunu dəlillərlə sübut edir.

"Tacik" sözü yalnız X əsrdə endoetnonimə çevrilir (daha doğrusu "başlayır"). Sözün əsli Bəni-Tayy tayfa birliyinin Orta farscadakı adlandırması olan "tazik"+an (taziklər) sözündəndi və sasanilər dövründə sadəcə ərəb, erkən islam dövründə isə eləcə müsəlman mənasında işlənib, həmçinin Orta farscadakı mənası ilə liturgiya erməni dilinə də keçib (yəni ərəb və ya müsəlman mənasında).+Səlcuqludan bəhs edən yunan mətnlərində də var eyni termin müsəlman mənasında (=tazik), Orta farscanın mirası kimi.

Pəhləvilər 1925-ci ildə indiki İranda taxta çıxanda "tacik" sözünü qadağan etdilər və işlənməsi dayandırıldı. Söhbət İrandan gedir,qalan yerlərdə tam əvvəlki kimi qalıb.

Fars dili (hazırki) Sasani İranında danışılan Dari dilinin (Xorasan və Əfqanıstan tərəf) davamıdır. Parsiq dili danışanlar az qala tamam məhv ediliblər, zərdüştilər o dildə danışırdılar: Hindistandan olan (İrandan köçmə) atəşpərəstlər hələ də o dili danışırlar. Bir də İranda adını tati dilləri deyib birləşdirməyə çalışdıqları (heç biri özünü elə adlandırmır və hər birinin öz adı var) Orta İran dialektləri həmin əski Sasani dövrü farscasının qalıqları sayılırlar.

"Güllə keçirməz olmaq" kitabından

"Güllə keçirməz olmaq" kitabından 8 güclü dərs: Özünü qoru, insanları oxu, vəziyyətlərə təsir et və qorxmadan yaşa

 1. Ətrafınızdan xəbərdar olun.  Bu, ətrafınızdakı insanlara və əşyalara diqqət yetirmək və potensial təhlükələrə diqqət yetirmək deməkdir.  Bu həm də öz bədən dilinizdən və onun başqaları tərəfindən necə qəbul edildiyindən xəbərdar olmaq deməkdir.

 2. Sərhədləri təyin edin. Bu, nə olduğunuzu və dözmək istəmədiyinizi bilmək və bu sərhədləri başqalarına çatdırmaq deməkdir.  Xeyr demək olsa belə, sərhədlərinizi tətbiq edə bilmək də vacibdir.

 3. İntuisiyanıza güvənin.  Sizin intuisiyanız bir şey haqqında daxili hisslərinizdir və bu, çox vaxt bir vəziyyətdən narahat olub-olmamağınızın yaxşı göstəricisidir.  Əgər kiməsə və ya bir şeyə qarşı pis hiss edirsinizsə, daxili aləminizi dinləyin və özünüzü qorumaq üçün addımlar atın.

 4. Etibarlı olun.  Bu, ehtiyaclarınızı və istəklərinizi aydın və birbaşa şəkildə çatdırmaq deməkdir.  Bu həm də müxalifətlə üzləşmək mənasına gəlsə belə, özünüz və inanclarınız üçün ayağa qalxa bilmək deməkdir.

 5. Xarakterin yaxşı hakimi olun. Bu, insanları oxumaq və onların niyyətlərini dəyərləndirə bilmək deməkdir. Təhlükə işarələrini tanımaq və sizə zərər verə biləcək insanlardan qaçmaq da vacibdir.

 6. Başqalarına təsir etməyi öyrənin. Bu, insan psixologiyasını başa düşmək və insanları hər şeyi sizin kimi görməyə inandırmaq deməkdir. Danışıqlar apara bilmək və istədiyinizi əldə etmək də vacibdir.

 7. Dözümlülük inkişaf etdirin.  Bu, uğursuzluqlardan və çətinliklərdən geri dönə bilmək deməkdir.  Müsbət münasibət və özünə inamın olması da vacibdir.

 8. Qorxmadan yaşa. Bu, qorxularınızla üz-üzə gəlmək və həyatınızı tam şəkildə yaşamaq deməkdir.  Yalnız olmadığınızı və sizinlə maraqlanan və sizə kömək etmək istəyən insanların olduğunu xatırlamaq da vacibdir.

Unutmayın ki, gülləkeçirməz olmaq hədəf deyil, səyahətdir.  Bunun üçün vaxt, səy və özünü dərk etmək lazımdır.  Ancaq bu, getməyə dəyər bir səyahətdir.

Türklər arasında fərqlilik,dinçilik,məzhəbçilik

Altın Orda dövlətinin axırına da misal üçün İslamın rəsmi qəbulu çıxdı. İslam kütləvi yayılmayıb,amma nəticəsi Rusiyanın ortaya çıxması oldu. Bərkə xan yüzlərlə qohumunu, bəyləri edam etdirirdi. Çünki, İslamı qəbul etmirdilər. Onlar da bu repressiyadan qaçıb Moskva ulusuna sığındılar. Sonra indiki rus xalqı oldular. 

İlk müsəlman türk ölkəsi sayılan Qaraxanlılar on minlərlə türkü müsəlman etmək üçün qətlə yetirib. Uyğurlara qarşı qətliamlar ediblər. Onlar da ya Çinə qaçıb, ya da öldürülüblər. Sağ qalanları sonralar sadəcə "düşmənin düşməni mənim dostumdur" prinsipi ilə avtomatik Çingiz xanı dəstəklədilər.  Yəni,daha əvvəl isə türk dövlətləri belə deyildi. Uyğurların başçısı Çingiz xanın qızı ilə evlənir və oğulları səviyyəsinə çıxır. 

Bəzən hər şeyi Şah İsmayılın üzərinə o qədər yıxırlar ki,zərrə qədər tarixdən xəbəri olmadığına əmin olursan. Şah İsmayılın dövründə əgər sırf məzhəb üzərindən qətliam olsa da türk dili dövlət səviyyəsinə qalxdı,türklərin mövqeyi gücləndi. Şiəliyə qalanda azad türklər arasında yayğın məzhəb deyildi. Məmlük sinfinə daxil olan türk ordular içində müxtəlif İslam dövlətlərində şiəlik fərqli nisbətlərdə türklər arasında yayğın olub. Türklər Babəkin üsyanından sonra bütün Abbasi coğrafiyasında sonrakı mərhələdə qurulan yarımüstəqil sülalə dövlətlərində hakimiyyət bölgüsündə yer almışdılar: Büveyhilərdən düz Fatimilərə qədər.

Dünya tarixini az-maz bilənlər o dövrdə başqa ölkələrdə edilənlərlə müqayisə edə bilər. Osmanlı sultanı Sultan Səlim Qahirəni zəbt edir, Osmanlı ordusu Məmlüklərin müqavimət göstərəbiləcək əhalisindən silahsız 50 min adamı qılıncdan keçirdir. Osmanlı tərəfindən ümumi Azərbaycanda I Şah İsmayıldan Nadirin qələbəsinə qədərki dövrdə öldürülən və əsir edilən,zorlanan müsəlman əhalinin sayı isə aşağı hesabla 500 min civarıdır. Mustafa Akdağ Anadoluda Osmanlıların etdiklərini yazmışdı. Yəni,Anadolunun indiki sərhədləri çərçivəsində edilənləri o 500 minə qatmırıq. Leydendən bir əlyazma tapmışdıq. 1588-ci ilə aid türkcə bir tarix kitabı var, Şəkiinin Dəhnə kəndindən biri yazıb. Osmanlıya xidmət etmişdir.

Xalid ibn Vəlidin vəhşiliyi

📜 Nəbi (s): "Allahım! Xalidin etdiklərindən (Cəzimə övladlarına etdiyi zülmlərdən) sənə sığınıram!" ¹

 📜 Xalidin Əmmarı (r.a) aşağılaması və söyməsi üzərinə, Nəbi (s) belə buyurdu: "Kim Əmmara səbb edərsə, Allah da ona səbb edər. Kim ona nifrət edərsə, Allah da ona nifrət edər. Kim onu aşağılayarsa, Allah da onu aşağılayar! " ²

 📜 Qan töküb can yandırmaqdan böyük zövq alan Xalid, bu vərdişini hər zaman davam etdirib. Xəlifə Əbu Bəkr tərəfindən Süleym övladlarını yola gətirməklə vəzifələndirildiyində, qəbilənin kişilərini bir yerə toplayaraq onları diri-diri yandırmışdı. ³

 📜 Tarixi qaynaqlarda Xalidin yaş üzüm şərabı içdiyi göstərilir. ⁴

 📜 Əbu Bəkrin xilafəti dönəmində Xalid ibn Vəlid, Təmim qəbiləsinin Yərbu boyundan olan səhabə Malik ibn Nuveyrə və qəbilənin övladlarını qətlə yetirdi. ⁵

 📜 Zubeyr b. Bəkkar: "Malikin saçı sıx və bol idi. Öldürüldükdən sonra, Xalidin əmri ilə bir ocaq yandırıldı və MALİKİN BAŞINI BİŞİRİB YEDİ." ⁶

 📜 Malik Hadisəsi bununla da bitmədi, Xalid Malikin zövcəsinə elə həmin gün təcavüz etdi. ⁷

 📜 Ömər Xalidi məsciddə yaxalayıb; "Riya üçünmü burdasan? Müsəlman bir adamı öldürdün, arvadına da təcavüz etdi! And olsun Allaha, səni (bir gün) rəcm edəcəyəm!" ⁸

 1 - 📚 İbn Sad, 2/147-148 📚 Əbdürrəzzaq, 5/221-222, 10/174 📚 Əhməd, 2/150-151 (6093) 📚 Buxari, "məğazi 60"/"əhkam 35" 📚 Nəsai, " qudat 17" 📚 Ət-Tahavi, "Muşkil Əsar", 8/268 📚 Təbəri, 2/164 📚 İbn Abdilbərr, 1/407 📚 İbn Qayyim, 2/167-168

 2 - 📚 İbn Əbi Şeybə, 6/386 📚 Əhməd, 4/89,90 (16211, 16218) 📚 Ət-Təyalisi, 2/473 📚 Nəsai, "əl-kubra", 5/73-74 📚 Əbu Yalə, " əl-Mucəm", 194 📚 Təbərani, 4/112-113 📚 İbn Hibban, 15/556 📚 Tahavi, "Muşkil Əsar", 8/271 📚 Hakim, 3/389-391 📚 Xətib Bağdadi, 1/152 📚 İbn Əsir , 3/310 və s.

 3 - 📚 İbn Əbi Şeybə, 6/547 📚 İbn Sad, 7/396 📚 Zəhəbi, "əs-siyər", 1/372

 4 - 📚 İbn Əbi Şeybə, 5/91

 5 - 📚 Mubərrəd, "Kamil", 4/66 📚 İbn Abdilbərr, 2/211 📚 İbn Əsir, 2/470 📚 Heysəmi, 6/327 📚 İbn Həcər, "əl-isabə", 2/209, 3/357 📚 Müttəqi, 5/619 📚 Əli əl-Qari, 4/339 📚 Zəbidi, "Tacul Arus", 12/392

 6 - 📚 Muvəffəqiyyət, 502 📚 Vaqidi, "Riddə", 105 📚 Əbul Fərəc, "Əğani", 15/294 📚 Kəlai, 2/111 📚 İbn Xalliqan, 6/14 📚 Zəhəbi, "Tarix", 3/34 📚 İbn Həcər, 3/357 📚 Yafii, "Miratul Cinan", 2/90 📚 Diyarbəkri, 2/209 📚 Hələbi, 3/224 📚 Əli əl-Qari, 4/339 və s.

 7 - 📚 İbn Həcər, 1/414, 3/357 📚 Diyarbəkri, "əl-xamis", 2/209 📚 Hələbi, 3/224 📚 Xaffaci, 4/339 və s.

 8 - 📚 Təbəri, 2/274 📚 İbn Əsir, 4/40 📚 İbn Kəsir, 6/355 📚 Yəqubi, 2/131-132 📚 İbn Əbil Hədid, 17/202-214 📚 Şərafuddin, "ən-nass", 116 -138 📚 Murtəza Əskəri, "Abdullah ibn Səbə", 1/185-199

Ruh enerjisi

Edəcəyiniz ilk şey oturub pulun olub-olmadığına qərar verməkdir. Nə qədər pul?  Çoxlu pul. Yaxşı, heç kim onun nə qədər olduğunu bilmir. Ona görə də konkret olmalısınız. İstədiyinizi bir karta yazırsınız. Və o kartı gəzdirirsən və tez-tez oxuyursan. Və sonra düşünməyə başlayırsan ki, ağlına niyə onu ala bilmədiyinə dair fikirlər gələcək. Sizin şüurunuzda bu fikri rədd etmək, onu ağlınızdan çıxarmaq qabiliyyətiniz var. Niyə bir şeyi edə bilməyəcəyinizi düşünmək heç vaxt sizə fayda verməyəcək və düşüncələr, bunu necə edə biləcəyiniz barədə düşünməyə başlayana qədər düşünməyə davam edin. Və sizə göstəriləcək yol zehnimizdəki görüntü şəklində gəlir. Niyə edə bilmədiyinizi deyil,necə edə biləcəyinizi düşünün.

Bir insan oturub bədənini rahatlamağa icazə verərsə, tamamilə rahatlaşar və sonra zehnində təsəvvürlər etməyə başlayır. Özünüzü özünüzü görmək istədiyiniz kimi görün və həyatınızı necə yaşamaq istədiyinizi görün, özünüzü də belə yaşayın. Bir şəkli çəkin və təsvir edin, indiki zamanda yazın “O qədər xoşbəxtəm” ki, özümü görürəm və altdan yazın.  Onu oxumağa başlayın və oxuyun və hər gün oxuyun və oxuyun. Onu gəzdirin və oxumağa davam edin. Tarix boyu bütün böyük müəllimlərin hamısının razılaşdıqları bir məqam, bu barədə tam razılaşmışlar.  Biz bu barədə düşündüyümüz kimi oluruq.  İndi bir çox insan buna güləcək və bunun heç bir mənası olmadığını deyəcək.  İndi bəlkə də əvvəlcə fantaziya kimi görünür.  Hətta bizə yalan kimi görünə bilər. Amma oxusanız və tez-tez ona inanmağa başlayacaqsınız. Sadəcə hisslərinizi və hərəkətlərinizi idarə edin.

Çox insanların elə olmadığını bilmədiyini gördüm. Onlar həqiqətən edə bilmirlər.  Baxmayaraq ki, bu sən deyilsən. Sadə insandan kim olduğunu soruşsanız, sizə adını verəcəklər. Deyəcəklər ki, məsələn, mən Hafiz Cəfərliyəm. Amma mən Hafiz deyiləm və Cəfərliylə də iki sözdür, valideynlərim onları mənə veriblər, onlara ad deyirlər, amma bu mən deyiləm. Bu mənim adımdır, sonra kimsə yaxşı deyəcək ki, bu mənəm, amma bu da mən deyiləm, mənim bədənimdir, sən heç vaxt studiyaya zəng vurub bədənin bu gün olmayacağını söyləmirsən.  Xəstədir, əlim, ayağım demirik. Bu mənim əlim, ayağım, bədənim, adımdır. Mən kiməm? Bu maraqlı sualdır və mən inanıram ki, insan bunu öyrənib cavab axtarsa, tapacaq. Bax, mən hesab edirəm ki, biz eyni vaxtda üç anlayış müstəvisində yaşayırıq. Biz ruhani varlıqlarıq, intellektə sahibik və fiziki bədənlərdə yaşayırıq. Kim olduğumuzu dərk etmədiyimizə və ya dərk etmədiyimizə görə, biz tamamilə fiziki bir dünyaya qapanmışıq və bizdən kənar şeylərin bizi idarə etməsinə icazə veririk. Əhalinin 95%-i həyata reaksiya verir, əslində heç yaşamırlar.

Həyatınızı boş yerə sərf etməyin, hədəflərinizi yüksəklərə qoyun, nəyin səhv olduğunu düşünməyin, nəyin doğru olduğunu düşünməyə başlayın, bir az daha çox sevin, bir az daha nifrət edin, nəyə qadir olduğunuzu bilmirsiniz, qərarınızı verin. Bu gün siz bunu başa düşəcəksiniz.