Misir tarixini təhlil etdikdə aydın olur ki, onların sivilizasiyası tamamilə “sıfırdan” başlamamışdır. Misir sivilizasiyasının ən böyük şah əsərlərindən bəziləri bu xalq öz inkişafının yeni başlanğıcında olanda yaradılmışdır. Beləliklə, aydın olur ki, "ilk misirlilər" onlardan əvvəl eyni coğrafi ərazidə yaşayan birinin texnologiyasına arxalanırdılar. Bir neçə misal verək. Misirşünaslar tərəfindən tarixin yenidən qurulmasına əsaslanan "Coserin pilləli piramidası" Misirdə tapılan bütün piramidalar üçün bir növ "toxunuş daşı"dır. Bu ilk piramidadır ki, onun inşaatçısı, sifarişçisi və tikinti müddətini bilmək kifayətdir. Firon Coserin əmri ilə, onun çox məşhur rəsmi İmhotepin layihəsi əsasında, təxminən eramızdan əvvəl 2630-cu ildə tikilmişdir. Buna görə də bu piramida haqqında hər kəs kifayət qədər normal fikrə sahibdir.
Bundan belə nəticə çıxarırıq ki, hipotetik olaraq Misir torpağında olacaq, lakin eramızdan əvvəl təxminən 2630-cu ildə tikilmiş "Coserin pilləli piramidası"ndan "əvvəl" olduğu ortaya çıxan hər hansı bir piramida bu mənada "misirli" hesab edilə bilməz. Onu fironlardan əvvəl gələn biri tikdirəcəkdi. Ona görə də fironlar onu sadəcə olaraq “ələ keçirib”, onu “öz malları” kimi göstərəcəkdilə. İşlər beləmi cərəyan etdi? Elmin son tapıntılarına əsaslanaraq bəzi nümunələr verək.
Yunanıstanın Egey Universitetinin Arxeometriya Departamenti tərəfindən "Optik Stimullaşdırılmış Luminessensiya (OSL)" metodu ilə aparılan araşdırmada Qəsr-əs-Saqa məbədinin əhəngdaşı qayasının tarixi ola biləcəyi məlum olub, eramızdan əvvəl 5550-ci ilə qədər (orta tarix: 4700 ± 850). Bu məbəd Coser piramidasından 3000 ilə qədər əvvəl qala bilər.
Eyni tanışlıq metodundan istifadə edərək, Kiçik piramidanın (Miserin piramidası) fasadının əsasını örtmək üçün istifadə edilən qırmızı qranit eramızdan əvvəl 4.400-cü ildə bu müasir tanışlıq sistemi ilə tədqiq edildiyi aşkar edilmişdir. (Orta tarix 3450 ± 950 BC). Bu qaya Coser piramidasının inşasından təxminən 2000 il əvvəl qoyulmuş ola bilər. Söhbət piramidanın daha sonra bərpa oluna bilən xarici təbəqəsindən gedir.
Bizim adətən “Misirli” adlandırdığımız o və digər tikililəri kim tikib? Şübhəsiz ki, bizim tanıdığımız "Misirlilər" deyil.
No comments:
Post a Comment